Lễ cưới của người Dao bao gồm nhiều nghi lễ. Từ khi đôi trẻ yêu nhau cho đến khi cùng nhau xây dựng hạnh phúc, gia đình hai bên đã không ít lần gặp mặt. Vào những dịp này, tiếng kèn, tiếng trống sẽ được vang lên để thể hiện sự tôn trọng của hai bên gia đình, dòng tộc dành cho nhau. Theo phong tục của người Dao, nghi lễ thổi kèn trống chỉ được thực hiện trong những dịp vui như đám cưới. Trong không gian văn hóa của người Dao, trên nền nhạc rộn ràng của tiếng trống, tiếng khèn, toàn thể gia đình và quan khách đến chúc mừng cô dâu, chú rể trong ngày hạnh phúc lứa đôi.
Nghi lễ rước dâu của người Dao
Cô dâu thay y phục cưới trước cổng nhà chú rể. Chém hình nhân để “chặn đường” các đời chồng sau, giữ trọn lòng thủy chung. Đây là những nghi thức độc đáo trong lễ cưới đặc biệt của người Dao. Người Dao có quan niệm rằng “trước khi mặt trời mọc là thời điểm tốt đẹp nhất”. Vì vậy họ thường tổ chức lễ đón cô dâu về nhà chồng vào sáng sớm tinh mơ. Lúc ánh mặt trời còn chưa ló rạng.
Khi nhà trai đón dâu về, cô dâu chưa được vào nhà ngay mà phải đợi giờ tốt. Lúc này 2 đội kèn trống đại diện cho hai họ thể hiện bài chào nhau giữa 2 bên gia đình. Nghi thức này ghi nhận tình cảm, sự trân trọng; và sự tiếp đón nồng nhiệt của gia đình nhà trai với nhà gái.
Chia sẻ của một nhiếp ảnh gia từng tham dự lễ cưới của người Dao
May mắn được tham dự và ghi lại những khoảnh khắc chân thực về lễ cưới đặc biệt của người Dao ở Khuổi Phiêng; nhiếp ảnh gia Cao Kỳ Nhân đã có nhiều trải nghiệm ấn tượng, đáng nhớ. Kể về cơ duyên có mặt tại đây, anh Nhân cho biết; một người quen ở Lạng Sơn có nhiều năm gắn bó và theo đuổi văn hóa người Dao được thầy mo mời đến chụp ảnh lễ cưới. Đúng dịp anh tới Lạng Sơn nên được rủ đi cùng.
“Lễ cưới được tổ chức vào sáng sớm. Thời tiết rất lạnh, trời mưa, đường đi lại xa và lầy lội. Xe ô tô không vào được, chúng tôi phải nhờ người nhà chú rể ra đón nên khó khăn lắm mới tới nơi. Lúc ấy là 3h30 phút sáng. Ban đầu mọi người trong lễ cưới còn khá dè dặt, giữ khoảng cách. Nhưng sau đó, ai nấy đều cởi mở hơn, vui vẻ đón tiếp và tạo điều kiện cho anh em chụp ảnh thuận lợi nhất có thể”. Anh Nhân nhớ lại chuyến đi vất vả nhưng nhiều kỷ niệm.
Kèn trống là thứ không thể thiếu trong lễ cưới người Dao
Đám cưới của người Dao trước đây thường diễn ra trong 3 ngày 3 đêm. Nhưng nay đã được rút ngắn lại theo nhịp sống văn hóa mới. Người Dao coi kèn trống như những linh hồn của những công việc mang tính vui. Nó dùng để thay đời chúc tụng, đối đáp đưa rước không thể thiếu trong những việc hoan hỉ, hệ trọng. Nghi lễ kèn trống được người Dao coi như sợi dây liên kết trong suốt quá trinh diễn ra đám cưới. Đó là nét văn hóa đặc sắc đầy tính nhân văn. Tồn tại lâu đời cùng đời sống của cộng đồng người Dao. Nó đang được gìn giữ và phát huy cho đến ngày nay.
