Ở khắp các ngõ ngách Hà Nội, món bún đậu mắm tôm đã trở thành món ăn đường phố nổi tiếng hấp dẫn du khách trong và ngoài nước. Chính vì vậy mà món ăn này đã trở nên hấp dẫn và là một trong các món ăn ngon nên thử đầu tiên ở Hà Nội. Theo đó, món bún đậu mắm tôm là món ngon dân dã mang hương vị truyền thống của người miền Bắc, đặc biệt là đối với người dân Hà Thành. Thưởng thức mẹt bún đậu đơn giản gồm bún lá, thịt luộc, chả cốm,đậu chiên… Bún đậu được xếp xung quanh chiếc mẹt tròn, dưới lót lớp lá chuối và chén mắm tôm pha chanh, ớt thơm nức mũi.
Nguồn gốc bún đậu mắm tôm
Là một trong những món ăn đại diện cho văn hóa ẩm thực Hà thành. Lẽ dĩ nhiên sẽ có nhiều người nghiên cứu, tìm hiểu về nguồn gốc bún đậu mắm tôm. Tuy nhiên câu trả lời chính xác thì chưa có. Theo lời kể của người xưa, lúc đầu món này là của người nhà quê khi chỉ có bún; có đậu phụ với ít rau sống chủ yếu để đổi món cho gia đình. Nhưng sau thấy vị ngon, mới lạ nên các chị mới quảy gánh hàng rong đi bán khắp các phố phường. Mà mở một sạp bún đậu mắm tôm cũng đâu có khó.
Hai cái thúng bên trong đầy đủ tất cả các nguyên liệu, với mấy cái ghế con đeo ở bên hông. Chỗ nào người ta gọi vào thì có khi ngồi ngay chỗ đó; tìm một con hẻm nào đó chuyên phục vụ cho người dân xung quanh. Đó là lý do vì sao bạn thấy mẹt bún đậu mắm tôm xuất hiện khắp mọi nơi. Dù là ở những nơi có diện tích khiêm tốn nhất. Chỉ có những nhà nào có điều kiện hơn, muốn làm ăn buôn bán lớn thì mới mở cửa hàng. Với nhiều người, họ thích ngồi ở nơi “chật chội” một chút nhưng ấm áp; ngồi cạnh chảo đậu phụ, chả cốm đang chiên vàng ươm. Như thế mới gọi là thưởng thức ẩm thực Hà thành.
Sự kết hợp giữa bún đậu và mắm tôm
Bún đậu mắm tôm – ngay từ cái tên đã dễ dàng cho du khách biết được sự kết hợp hài hòa giữa bún đậu và mắm tôm. Những món ăn nghe tên đã thấy giản dị, gần gũi với cuộc sống của người dân Hà Nội. Du khách sẽ thấy một “mẹt” bún đậu mắm tôm bao gồm rất nhiều những thức ăn kèm: Đậu phụ rán vàng, thịt chân giò, nem rán, dồi, lòng lợn và đặc sản chả Cốm của Hà Nội nữa. Chỉ cần thưởng thức một suất bún đậu như vậy thôi; du khách đã cảm thấy mình sẽ có một bữa ăn ngon, rẻ và no nê rồi.
Để có được những miếng đậu phụ cắt ra mà vẫn giòn, nóng hổi. Đồng thời, không bị cháy là cả một sự khéo léo, cẩn thận của đầu bếp chính. Đậu để làm món đậu phụ mắm tôm phải là đậu Mơ. Từng miếng đậu phụ phải được chọn trắng, mềm rất cẩn thận, có mùi thơm lừng của đậu tương. Món ăn nhìn đơn giản vậy thôi, du khách chỉ cần ăn thử một miếng thôi. Chắc chắn rồi lại muốn ăn thêm nhiều hơn nữa.
Sự hoàn hảo của món này không chỉ nằm ở những miếng đậu phụ rán; những sợi bún dai, mềm và trắng mà còn nằm ở sự kết hợp hài hòa của bát nước chấm “mắm tôm”. Thật ra không phải ai cũng ăn được mắm tôm. Nhất là những du khách quốc tế khi thưởng thức món ăn này ban đầu lại rất khó chịu với mùi vị này. Nhưng một khi du khách đã ăn rồi thì chỉ có thể là “nghiện”.
Hương vị đặc trưng của nước chấm
Để làm được mắm tôm ngon thì mắm tôm chính hiệu. Các quán phải được đặt từ những lò làm mắm cổ truyền lâu đời ở Thanh Hóa. Mắm tôm khi nhìn sẽ thấy có màu ửng hồng, dậy mùi thơm chứ không bị nồng nặc mùi.
Để pha được mắm tôm ngon cũng nhờ vào sự khéo léo, vị giác tốt của người đầu bếp. Múc ra chén cho thêm chút đường, bột ngọt và tưới thêm một lớp mỡ vàng ngậy lên trên bát mắm tôm trông thật sóng sánh, hấp dẫn thị giác của du khách vô cùng.
Du khách sẽ cảm nhận được đủ vị chua, cay, mặn, ngọt của nước chấm mắm tôm: Vị chua của chanh, vị cay của một chút ướt tươi xắt nhỏ, vị mặn của mắm tôm và vị ngọt của một chút đường. Tất cả hòa quyện với nhau khiến cho du khách chỉ cần chấm ăn kèm với món ăn khác cùng với bún thôi sẽ thấy vừa lạ miệng lại vừa thấy ngon không thể cưỡng lại thêm được nữa. Ai đã một lần thưởng thức món bún đậu mắm tôm của Hà Nội, sẽ không thể quên được hương vị đặc biệt của nó.
