Trang phục truyền thống của người Hà Nhì Hoa là một trong những trang phục cầu kỳ nhất của người dân tộc vùng cao. Sặc sỡ như hoa rừng là sự ví von về trang phục truyền thống của người Hà Nhì Hoa ở Mường Tè (Lai Châu). Khác với sự giản dị, nhã nhặn của người Hà Nhì đen ở Lào Cai, trang phục truyền thống của người Hà Nhì Hoa cầu kỳ, sặc sỡ, mang đậm bản sắc dân tộc của đồng bào các vùng thượng nguồn sông Đà. Có lẽ do tập quán của người Hà Nhì Hoa sống gần gũi với thiên nhiên nên trang phục truyền thống cũng có màu như hoa dã quỳ.
Lịch sử phát triển của người Hà Nhì
Theo truyền thuyết ghi lại thì đồng bào Hà Nhì đã có mặt trên dải đất Việt cổ từ rất lâu. Quá trình di cư của người Hà Nhì không diễn ra ồ ạt như dân tộc khác mà diễn ra từ từ qua nhiều thế kỷ. Khi biên giới quốc gia được hình thành; họ nghiễm nhiên là một thành viên trong cộng đồng các dân tộc Việt Nam. Cộng đồng người Hà Nhì được chia thành 3 nhánh. Gồm Hà Nhì đen, Hà Nhì Cồ Chồ và Hà Nhì La Mí. Trong đó 2 nhánh sau gọi chung là Hà Nhì hoa. Nhưng người Hà Nhì đen lại có trang phục với tông màu trầm gồm đen và xanh. Trang phục của nhóm Hà Nhì Hoa ngược lại có màu sắc rực rỡ, cầu kỳ hơn.
Trang phục người Hà Nhì Hoa mang màu sắc rực rỡ như hoa rừng
Có lẽ do tập tục của người Hà Nhì Hoa sống gần gũi với thiên nhiên; nên trang phục truyền thống cũng mang màu sắc rực rỡ như các loài hoa rừng. Theo các nhà nghiên cứu, trang phục truyền thống của người Hà Nhì Hoa rất cầu kỳ. Một bộ trang phục đầy đủ của người phụ nữ đồng bào nơi đây bao gồm: áo, mũ, dây lưng, yếm. Áo có 2 lớp. Áo ngắn mặc bên ngoài và áo dài mặc bên trong.
Phần tay áo được đặc biệt chú trọng khi may vá. Do đó, khi nhìn vào ống tay áo có thể phân biệt được người phụ nữ có gia đình và những cô gái trẻ. Phần áo được thêu vá rất cầu kỳ với những màu sắc phổ biến. Đó là màu đỏ, màu trắng phối với các đường chỉ màu vàng, màu xanh. Trong khi đó, người Hà Nhì đen ở Y Tý, Lào Cai lại có trang phục màu sắc đơn giản, nhã nhặn. Chỉ với sự kết hợp của màu chàm đen, xanh và trắng. Tuy nhiên, hoa văn trang trí cũng cầu kỳ cùng nhiều phụ kiện tinh xảo.
Trang phục của đàn ông và trẻ em
Khác với trang phục tinh tế, cầu kỳ, sặc sỡ của phụ nữ Hà Nhì. Trang phục của đàn ông đơn giản và có màu sắc trầm hơn. Gồm: áo, quần, khăn quấn đầu. Màu sắc chủ yếu là màu đen và màu chàm. Có hai loại trang phục là trang phục khi lao động gồm: áo ngắn và quần; trang phục dùng trong các dịp lễ tết, cưới hỏi, hội hè có: khăn quấn đầu, áo dài và quần. Dù là loại trang phục nào cũng đều thể hiện sự mộc mạc, mạnh mẽ của núi rừng.
Đối với trẻ em, những người phụ nữ không chỉ đơn thuần tạo ra những bộ trang phục sặc sỡ mà còn tiện lợi cho sử dụng và còn bảo vệ cho trẻ nhỏ. Điển hình là chiếc mũ của trẻ em nơi đây. Dù là chiếc mũ cho bé trai hay bé gái cũng đều được trang trí bằng tua rua, hạt cườm, đồng bạc với màu sắc tươi sáng. Chiếc mũ được coi như hiện vật để lưu giữ hồn vía cho trẻ nhỏ.